NỘI DUNG
Giới thiệu Phân tích MABA
Một phân tích MABA so sánh độ hấp dẫn thị trường (Market Attractiveness-MA) tương đối của một hoạt động kinh doanh hay sự kết hợp sản phẩm-thị trường với độ hấp dẫn kinh doanh (Business Attractiveness-BA) được xác định bởi khả năng hoạt động trong một sự kết hợp sản phẩm thị trường đặc thù.
Ma trận MABA là một công cụ hữu ích cho việc ra quyết định liên quan tới danh mục kinh doanh. Độ hấp dẫn thị trường được xác định bởi các chỉ báo bên ngoài như: lợi nhuận biên, độ lớn thị trường, tăng trưởng thị trường, mức độ tập trung, mức độ bền vững và mức độ cạnh tranh.
Sử dụng Phân tích MABA khi nào
Phân tích MABA được sử dụng đặc biết trong phân tích và chỉ báo các cơ hội kinh doanh mới. Độ hấp dẫn kinh doanh được xác định chủ yếu bằng các chỉ báo liên quan tới công ty như phạm vi trong đó có sự kết hợp sản phẩm-thị trường, phân đoạn thị trường hay hoạt động kinh doanh là sự kết hợp logic với sản phẩm, dịch vụ, hoạt động hay năng lực hiện tại của công ty.
Vị thế của công ty trong chuỗi giá trị hay trong mạng lưới các nhà cung cấp và khách hàng cũng rất quan trọng. Liệu công ty có khả năng hưởng lợi từ kinh tế theo quy mô hay các tác động hợp lực khác bằng cách đảm nhận một sự kết hợp sản phẩm-thị trường thay thế nhất định?.
Sử dụng phân tích MABA thế nào
Bước đầu tiên phân tích MABA là quyết định chỉ báo nào được cho là quan trọng trong việc xác định hai chiều của độ hấp dẫn, và mức độ quan trọng tương đối của chúng thế nào.
Rõ ràng là một bộ các chỉ báo và trong số độc lập sẽ dẫn tới các kết quả khách quan hơn.
Bước thứ hai là xác định những kết hợp sản phẩm-thị trường, những cơ hội và phân đoạn hay hoạt động có thể là đối tượng của phân tích MABA. Mặc dù những yêu cầu này không cần loại trừ lẫn nhau, một nhân tố quan trọng cần tính tới là phạm vi mà một cơ hội tác động tới độ hấp dẫn của một cơ hội khác.
Các nhà quản lý và tư vấn thấy rất hữu ích khi đặt các cơ hội kinh doanh hấp dẫn nhất vào góc trên bên trái hoặc góc trên bên phải của ma trận.
Một số nhà phân tích tạo ra ma trận với các góc phần tư hay thậm chí nhiều khối hơn trong ma trận.
Một cách khác để nhấn mạnh các cơ hội hấp dẫn nhất hoặc là sử dụng các đường cong hoặc đường chéo làm đường phân cách hoặc các ngưỡng.
Đôi khi các chấm trong ma trận MABA được thay thế bằng các hình bong bóng cho thấy kích thước của thị trường quy ra đơn vị hoặc tiền và một phân đoạn hình chiếc bánh cho thấy thị phần thực sự của công ty.
Ví dụ
Một công ty chế biến thực phẩm muốn thực hiện gia đoạn hai trong việc phát triển bộ phận thực phẩm chuyển nghiệp của mình. Một phân tích MABA được thực hiện với rất nhiều cơ hội.
Phân tích MABA đã được thực hiện với nhiều giai đoạn, ba phần quan trọng nhất là:
- Tỷ lệ tăng trưởng trung bình hàng năm đối lại với hoạt động tương đối trong kết hợp sản phẩm-thị trường-kênh phân phối với các hình bong bóng cho biết kích thước thị trường.
- Phân tích cá thể ở cấp độ sản phẩm và sự thâm nhập của sản phẩm vào các kênh phân phối đối lại với tầm quan trọng tương đối của một sản phẩm trong các kênh, dựa trên doanh thu bình quân mỗi cửa hàng liên quan tới mọi sản phẩm.
- Sự tăng trưởng tương đối của công ty trong tất cả các thị trường phù hợp đối lại với tăng trưởng trung bình hàng năm của các thị trường này (tương ứng với ma trận tăng trưởng-thị phần của BCG) với các hình bong bóng dạng lát bánh.
Phân tích MABA giúp khách hàng xác định ba cơ hội chính, trong khi quy trình nhận diện sự kết hợp giữa sản phẩm-thị trường dẫn tới một cơ cấu tổ chức mới.
Chú ý: như trong đa số các trường hợp thực tế được chứng minh phức tạp hơn những gì được tóm lại qua phân tích MABA. Các phân tíhc cơ sở cho việc đánh giá thị trường và độ hấp dẫn kinh doanh có phạm vi rộng hơn đã được mô tả tóm tắt.
Kết luận
Phân tích MABA là một mô hình mạnh mẽ giúp các công ty sắp xếp ưu tiên các cơ hội. Đặc biệt trong tình huống khan hiếm nguồn quỹ hoặc thời gian quản lý, mô hình này rất hữu ích trong việc hỗ trợ ra quyết định. Ghi nhớ rằng đây là một mô hình cho phân tích chiến lược giống như ma trận BCG.
Phân tích MABA ít hiệu quả hơn khi bàn tới các hoạt động kinh doanh đã có. Các nhà quản lý và tư vấn thường sẽ phải đối phó với các dữ kiện và chỉ báo chi tiết khiến mô hình mất đi phẩm chất cơ bản của nó.
Điểm yếu của phân tích MABA nằm ở việc chọn lựa và tính tỷ trọng các chỉ báo.
Các chỉ báo và trọng số khác nhau có thể dẫn đến các kết quả khác nhau. Đây cũng là một rủi ro trong việc tạo ra cảm giác khách quan giả tạo khi cá chỉ báo được lượng hóa, cụ thể là việc lượng hóa chỉ cải thiện tính chính xác trong một quy mô chủ quan cho trước.
Phân tích MABA được giới hạn trong hai hoặc ba chiều một cách khiên cưỡng. Nhiều phân tích MABA có phạm vi rộng hơn phải được thực hiện với việc sử dụng các chỉ báo khác nhau để bù đắp cho điểm yếu này.
Theo những mô hình quản trị kinh điển
Xem thêm
