Lỗi thường gặp khi ngoại kiểm tra chất lượng

Lỗi thường gặp khi ngoại kiểm tra chất lượng của phòng xét nghiệm dẫn đến kết quả không đạt. Sau đây là một số nguyên nhân.

Lỗi thủ tục

Khai báo sai phương pháp, thiết bị, thuốc thử

Đây là lỗi mà phòng xét nghiệm thường ặp do chưa hiểu rõ về cách khai báo. Hoặc không đọc kỹ hướng dẫn, dẫn đến khai báo nhầm mã, phương pháp, thiết bị, thuốc thử.

Khi khai báo sai thì kết quả ngoại kiểm không so sánh đúng với phương pháp mà phòng đang sử dụng. Khi đó kết quả ngoại kiểm có thể có sai số vì mỗi phương pháp, thiết bị, thuốc thử có trị số ấn định và độ lệch không giống nhau.

Vi dụ PXN sử dụng thiết bị Roche Hitachi 917, phương pháp 2-chloro-pNPG3 để thực hiện xét nghiệm Amylase Total. Nhưng lại khai báo phương pháp Human blocked pNPG7. Nên kết quả ngoại kiểm có thể có sai số do được so sánh với phương pháp Human blocked pNPG7. Thay vì phương pháp 2-chloro-pNPG3.

Thay đổi phương pháp nhưng không cập nhật

PXN chưa nắm rõ qui định khi mới tham gia ngoại kiểm nên quên cập nhật phương pháp mới. Hoặc cập nhật trễ so với qui định cua đơn vị triển khai ngoại kiểm. Khi đó, kết quảngoại kiểm  vẫn được so sán với phương pháp cũ.

Phân tích mẫu ngoại kiểm không đúng lịch khuyến cáo

Phòng xét nghiệm không gửi kết quá ngoại kiểm đúng lịch khuyến cáo của trung tâm ngoại kiểm. Trường hợp này, phòng xét nghiệm sẽ không có kết quả.

Điền kết quả không đầy đủ

• Ghi thiếu một hay nhiều kềt quà xét nghiêm đã đăng ký.
• Sao chép không chính xác do không quy đổi đúng với đơn vị đã khai báo
• Ghi sai dầu thập phân.

Lỗi thường gặp khi ngoại kiểm tra chất lượng trong quá trình phân tích

Lưu trữ mẫu

• Lưu trữ và bảo quan mẫu ngoại kiểm không đúng theo khuyến cáo của trung tâm kiểm chuẩn.
• Tủ bảo quản mẫu ngoại kiểm không đúng nhiệt độ qui định.
• Tủ lưu mẫu chứa quá nhiều mẫu lưu và hóa chất làm không khí không được lưu thông tốt.

Thao tác chuẩn bị mẫu ngoại kiếm không đúng theo khuyến cáo

• Không để đúng nhiệt độ và thời gian khi hoàn nguyên mẫu.
• Sử dụng dung dịch hoàn nguyên không đúng.
• Hoàn nguyên mẫu không đúng thể tích qui định,
• Không lắc mẫu đúng kỹ thuật trước khi phân tích, để mẫu quá thời gian qui định sau khi hoàn nguyên.

Nhầm mẫu

• Phân tích nhầm mẫu ngoại kiểm của chu kỳ trước hoặc mẫu ngoại kiểm khác đợt trong cùng chu kỳ.
• Nhầm với các mẫu nội kiểm, mâu hiệu chuẩn.

Điều này dẫn đến sai số hàng loạt ở các thông số tham gia ngoại kiểm. Làm kết quả z-score vượt xa ngoài giới hạn cho phép.

Nguyên nhân khác

• Hóa chất/thuốc thử không đạt chất lượng do không được bảo quán đúng nhiệt độ dẫn đến biến tính, giảm chất lượng;
• Pha không đúng tỷ lệ hoặc đặt nhằm vị trí khay hóa chất/thuốc thứ.
• Thiết bị không bảo dưỡng, bảo trì vả hiệu chuấn định kỳ.
• không hiệu chuẩn khi thay đổi lô hóa chất hoặc lô háa chất mới.
• Không tiến hành sữa chữa, thay thế khi phát hiện các nguy cơ tiềm ẩn có thể gây sai sồ . Như bóng đèn hết thời gian cho phép, cuvette bị trầy xước..

Các trường hợp sai số do thao tác của kỹ thuật viên có trình độ chuyên môn chưa phù hợp với cóng việc xét nghiệm. Đây là nguyên nhân gãy ra sai số ngẫu nhiên.

Cần tư vấn đào tạo ISO 15189 mời gọi Tel 0919 099 777, Email: tuvandaotaotriphuc@gmail.com

Nguồn: Ngoại kiểm tra chất lượng xét nghiệm-Trần Hữu Tâm