NỘI DUNG
Kiểm tra vi sinh không khí là yêu cầu bắt buộc cho các phòng thí nghiệm vi sinh thực hiện ISO 17025. Mục đích của việc này nhằm đảm bảo môi trường nuôi cấy, kiểm tra không là tác nhân nhiễm chéo vào mẫu phân tích.
Nguyên tắc
Đặt đĩa kiểm tra vi sinh không khí là phương pháp thụ động. Dùng đĩa có chứa môi trường dinh dưỡng cho vi sinh vật phát triển, sau đó đọc kết quả và đánh giá.
Đĩa được đặt tại các khu vực hoạt động chính để bắt được lượng vi sinh vật tối đa trong không khí.
Vi sinh vật có khuynh hướng rơi xuống đĩa nhờ lực hấp dẫn. Vi sinh vật bắt được sẽ phát triển thành khuẩn lạc.
Các điểm cần chú ý
Thời gian đặt đĩa tối ưu là 4h dựa trên sự tính toán tỷ lệ bắt được vi sinh vật và thời gian đặt đĩa.
Sau 4 giờ, tỷ lệ này bắt đầu giảm. Do thạch sẽ tạo thành lớp da làm giảm việc tiếp xúc nước với vi sinh vật, từ đó giảm khả năng sống và làm cho số vi sinh vật đếm được sẽ thấp hơn thực tế.
Đĩa môi trường cũng bắt đầu giảm khối lượng ngay sau khi mở nắp. Vì vậy đĩa môi trường nên đặt từ 30 phút đến 4 giờ rồi ủ để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển của vi sinh vật trong phòng thí nghiệm.
Tần suất
Tùy theo đặc điểm của từng phòng hoặc lượng mẫu kiểm tra hàng ngày mà quy định tần suất hàng ngày hoặc hàng tuần.
Nơi lấy mẫu kiểm tra vi sinh không khí
Phòng xử lý mẫu, Phòng pha môi trường, phòng cấy, phòng ủ, phòng đọc kết quả, tủ cấy sinh học.
Nên đặt đĩa ở góc phòng, gần cửa và những khu vực làm việc có nguy cơ cao. Những nơi thường thực hiện công việc.
Cách lấy mẫu
Dùng môi trường PCA (dùng kiểm tra tổng khuẩn), môi trường DRBC hoặc DG18 (kiểm tra men, mốc) đã được pha và đỗ sẵn trong các đĩa.
Đặt các đĩa tại các vị trí cần kiểm tra, mở nắp đĩa trong thời gian 30 phút – 4 giờ
Mỗi phòng nên đặt ít nhất 2 vị trí
Thời gian ủ
Ủ ở 37oC/24h – 48h với tổng khuẩn.
Ủ ở 25oC/3- 5 ngày với men, mốc
Tiêu chí chấp nhận
Tổng khuẩn TPC (đọc trên PCA) ≤ 15 CFU
Nấm mốc (đọc trên DG18): 0 CFU (không có nấm mốc).
Khắc phục
Nếu kết quả TPC nằm trong khoảng 10 -15: tăng thời gian bật đèn cực tím.
Nếu TPC > 15 CFU hoặc nấm mốc > 4, thực hiện vệ sinh lại toàn bộ khu vực có liên quan, kiểm tra lại chất lượng đèn cực tím. Ghi nhận những mẫu đã thực hiện phân tích trong ngày đó, kiểm tra khi đọc kết quả. Nếu kết quả bất thường phải báo cho Trưởng phòng hoặc yêu cầu gửi mẫu lại.
Tài liệu tham khảo
Quality assurance in the food control microbiological laboratory. Food and agriculture organization of the united nations, Rome, 1991.
Cần tư vấn ISO 17025 mời gọi 0919 099 777
Tải tiêu chuẩn TCVN 8664-6:2011._ Phòng sạch và môi trường kiểm soát liên quan
